Waarom je tegen een narcist méér dan jezelf moet zijn
“Ik ben niet zo.” “Ik wil dat helemaal niet doen”. Dat hoor ik zo vaak als ik met een cliënte spreek over wat je wel of niet doet in het contact met een narcist. Het maakt ze verdrietig. Boos. Gefrustreerd. Vertwijfeld. Opstandig. Ik begrijp dat allemaal. Ik heb het ook zo ervaren en soms doe ik dat nog steeds.
Het druist tegen alles in waar je voor staat
Je vindt eerlijkheid, liefde, respect belangrijk. Goed luisteren, wederkerigheid. Oprechtheid. Je vindt het normaal voor anderen te zorgen, er voor iemand te zijn. Je hebt een hoog verantwoordelijkheidsgevoel. Allemaal dingen die je bij de narcist niet of nauwelijks terugvindt. Sterker nog, de kans is groot dat hij* hierop inspeelt. Je mooie en goede kanten worden in contact met hem je zwakten. Ze worden tegen je gebruikt.
Je wilt jezelf niet verloochenen, je wilt leven naar deze waarden en kwaliteiten. Maar zeg eens eerlijk: wat heeft je dat in het contact met de narcist tot nu toe gebracht? Is hij je met meer respect gaan behandelen? Is hij gestopt met dit gedrag of gaat het onverminderd of zelf vermeerderd voort? Heb je nog het gevoel dat er een samen is, of is het hem tegen jou?
Je houdt nog van hem
Je wilt niet anders tegen hem doen omdat je nog van hem houdt. Je begrijpt zelf eigenlijk niet waarom, maar toch. Je hoofd zegt het een, je hart zegt het ander. Het is niet raar dat je nog van hem houdt. Je hebt de hele relatie alles gegeven om deze mooi en goed te maken. Alles ervoor ingezet. Dat vind je normaal. Als dan tot je doordringt dat je met een narcist te maken hebt en dat het eigenlijk helemaal niet wederkerig is of was, dan is je liefde niet opeens voorbij. Dat heeft tijd nodig.
Ik begrijp het helemaal dat je jezelf wilt zijn en wilt leven naar wat voor jou normaal en belangrijk is. Ik juich dat toe. Ik begeleid er juist in om je daar (weer) te brengen. Het tegenstrijdige zit hem in het feit dat je je naar een narcist anders moet gedragen.
Leren acteren
Niet om hem te pesten of onderuit te halen, maar om jezelf te beschermen. En je kinderen. Om ervoor te zorgen dat je niet meer gemanipuleerd wordt, niet (nog) meer beschadigd wordt. Dat je kunt herstellen.
Daarom moet je in het contact met een narcist leren méér dan jezelf te zijn. Dingen leren te doen die je niet eigen zijn. Om niet meer meegesleept te worden in het gesprek, maar de regie te krijgen en te houden. Om bij de feiten te blijven. Om niets meer over jezelf vertellen. Om je niet meer verdedigen. Om de woorden van de narcist pareren. Om de woorden en acties van de narcist negeren.
Méér dan jezelf zijn
Ook al schreeuwt alles in je dat je dit niet wilt, dat je niet zo bent, je moet. Hoe sterker en steviger je staat tegenover de narcist, hoe minder voeding hij van jou krijgt, hoe minder interessant je voor de narcist wordt. Een troost: je hoeft dit alleen maar te doen naar de narcist(en) en andere manipulanten in je leven. Tegen alle anderen mag je gewoon jezelf zijn.
Omgaan met een narcist is een kwestie van leren én een kwestie van doen. Ik raad je af om wat je leert gelijk op hem te oefenen, maar dat eerst met anderen te doen. Je kunt het met heel veel onderwerpen oefenen die niet zo zwaar zijn. Dat doe ik ook altijd in mijn trainingen.
Lachend die spieren kweken
De deelneemsters vinden het al spannend genoeg. Door de gekozen onderwerpen gaat de zwaarte eraf, werkt het vaak ook nog eens op de lachspieren. Zo kun je op een fijne wijze leren acteren. Je kweekt de spier zodat je het daarna op de juiste manier kunt inzetten tegenover de narcist.
*Narcisme komt voor onder mannen en vrouwen. In het laatste geval is het aantal wel minder. Ik spreek over hij en hem, maar lees a.u.b. zij of haar waar dat beter past.
Bron: Willy Sietma
