De 11 verschillen tussen de mannelijke en de vrouwelijke narcist
Er wordt over het algemeen vaker over mannen gesproken wanneer het over narcisme gaat dan over vrouwen. Er zijn echter wel degelijk ook vrouwen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis of met narcistische trekken. Het aantal ligt lager dan bij mannen, maar ze zijn wel bezig met een inhaalslag.
Veel van de kenmerken en gedragingen binnen het narcisme-spectrum zijn voor vrouwen en mannen gelijk, maar er zijn verschillen. Daar ga ik in dit artikel op in.
Wat zijn de verschillen?
1. Voldoen aan stereotypering
Ook binnen narcistisch gedrag is er sprake van stereotypering. De man vertoont over het algemeen meer leiderschap, meer assertiviteit en verlangen naar macht. Ze vertonen machogedrag, dominantie. Vrouwen voldoen aan de rolpatronen en sociale verwachtingen die bij vrouwen van oudsher horen. Denk hierbij aan lief, zorgzaam, vriendelijk, de perfecte partner, moeder. Van hieruit hebben ze een perfecte dekmantel voor hun gedrag.
2. Privileges afdwingen
Mannen dwingen bepaalde privileges af, ze doen dat vanuit hun macht. Vrouwen zijn daar subtieler in. Ze kweken een vertrouwensband. Laten je denken dat ze zorgzaam, empatisch zijn, dat ze van je houden. Vanuit die positie creëren ze de privileges.
3. Het uiterlijk is alles
Het uiterlijk is heel belangrijk voor narcisten, tenzij ze het er niet van kunnen hebben. Mannen combineren hun uiterlijk met charme om hun doel te bereiken. Vrouwen gebruiken hun uiterlijk om zich de meerdere te voelen. Voor narcisten is ouder worden dan ook een probleem, dat gaat ten koste van hun ‘wapen’. Vooral vrouwen zullen de hulp van een plastisch chirurg inroepen.
4. Meester in verleiden
Beiden zijn een meester in verleiden. Ze weten heel goed in te spelen op je behoeftes en verlangens, waardoor je denkt dat je de partner van je leven hebt gevonden. Dat doen ze door alles wat je vertelt tegen je te gebruiken. Mannen zetten hun charme in, vrouwen meer hun lichamen, hun vrouwelijkheid. Al dan niet met uitdagende kleding en/of met snelle seks.
5. Ideaalbeeld van zelfverzekerdheid
Van een narcist wordt aangenomen dat ze heel onzeker zijn, een laag zelfbeeld hebben. Daarom wordt een ideaalbeeld dat zelfvertrouwen uitstraalt gecreëerd. Mannen tonen dat door zich zo voor te doen. Vrouwen doen dat door te laten zien dat ze beter zijn dan anderen. Lukt dat niet, dan wordt die ander het mikpunt van negatieve praat. Eigenlijk heeft ze op iedereen wel iets aan te merken. Alleen zij is perfect. Ze vertelt dan ook graag over wat ze allemaal heeft bereikt of hoe goed ze het doet.
6. Geld is belangrijk
Met geld krijgt de narcist kracht, controle, succes, status en overheersing over anderen. Mannen zijn gefocust op geld vergaren. Het maakt daarbij niet uit wie ze daarmee schade berokkenen. Vrouwen houden er vooral van het uit te geven.
7. Aandachtzoeken
Als een narcist onvoldoende aandacht krijgt in de relatie, dan halen ze het ergens anders. Beiden zijn ze ontrouw. Mannen hebben vaak meerdere affaires, soms zelfs meerdere tegelijkertijd. Vrouwen gaan minder vaak vreemd, maar trekken zowel de partner als de minnaar helemaal leeg. Ze zijn onverzadigbaar.
8. Kinderen als verlengstuk
Narcisten willen graag kinderen. Al vinden mannen ze vaak lastig omdat ze meer aandacht krijgen dan zij. Vrouwen zien ze als verlengstuk. Ze gebruiken controle over de kinderen als een manier om de aandacht voor henzelf veilig te stellen. Kinderen blijven vaak lang loyaal en zijn daardoor een betrouwbare bron van narcistische voeding. Het spel gaat ook door als de kinderen volwassen zijn. Voor beiden geldt: alles wat een kind bereikt, reflecteert de superioriteit van de ouder.
9. Winnen is een must
Narcisten moeten altijd laten zien dat ze beter zijn, sterker, rijker etc. Ze willen altijd winnen. Thuis en op het werk. Mannen beschouwen andere mannen als rivalen. Er kan dus ook rivaliteit ontstaan tussen vader en zoon, of tussen broers. Vrouwen rivaliseren met andere vrouwen. Binnen het gezin kan dat tussen zussen of tussen moeder en dochter zijn. Vooral vrouwen zijn goed in stoken, in het uitlokken van conflicten. De schuld ligt altijd bij de ander, de narcist wint.
10. Fysiek geweld
Narcistisch gedrag kan ontaarden in fysiek geweld op spullen of op intimi. Mannen zijn eerder geneigd tot fysiek geweld, waar vrouwen zich ‘beperken’ tot emotioneel geweld. Dit doen mannen ook, maar vrouwen zijn meer bedreven in het verspreiden van geruchten en mensen tegen elkaar uitspelen. Ze opereren onopvallender, subtieler, indirecter.
11. Herkenning
Vrouwen worden in het algemeen minder makkelijk herkend als narcist. Ze gaan subtieler te werk en verschuilen zich achter hun stereotypering. Daarnaast zullen hun (mannelijke) slachtoffers eerder zwijgen. Vanuit schuld- of schaamtegevoel. Ook vanuit stereotypering dat een man sterk hoort te zijn.
Open of verborgen narcisme
Er is een verschil tussen open en verborgen narcisme. Bij open narcisme zal je dit eerder herkennen als je de kenmerken van narcisme kent. Bij verborgen narcisme herken je dit als buitenstaander niet zo snel, je hebt te maken met een ogenschijnlijk normaal persoon. Het masker gaat voornamelijk af naar intimi. Daar vindt het onderuithalende spel plaats.
Dit overzicht is niet volledig. Narcisme kent gradaties en niet iedere narcist heeft alle kenmerken. Soms zullen er vrouwen of mannen zijn die juist het tegenovergestelde laten zien van deze kenmerken. Ook is iemand die een of meer van deze kenmerken vertoont, niet direct een narcist.
Bewustwording
Dit artikel is niet bedoeld om een diagnose te stellen, een etiket te plakken of een stok te hebben om mee te slaan. Het is bedoeld als bewustwording van narcistisch gedrag. Gedrag dat schadelijk is als je er mee te maken krijgt.
Als mens behandelen
Voor zowel mannen als vrouwen geldt dat ze dit gedrag vertonen om niet naar hun eigen pijn hoeven te gaan. Het zijn beschadigde mensen die zoeken naar erkenning en bevestiging op een heel vervelende manier. Het zijn echter wel mensen, en daarom mag je sympathie met ze voelen. Laat dat hun gedrag echter niet overschaduwen, daar moet je je tegen verzetten, maar op een menselijke manier. Want dat hoort bij jou.
